- مرور کلی
- نمونه
- تفسیر بالینی
- انجام
مورد استفاده
بدلیل اینکه لیپمی باعث تداخل با این آزمایش میگردد، نمونه ناشتا ارحجیت دارد. نمونهگیری بلافاصله پس از معاینه رکتال (DRE)، بیوپسی پروستات، ماساژ پروستات و بیوسی پروستات از طریق مجرا نباید انجام گردد.
نام روش اندازه گیری
ACP توتال معمولاً براساس توانایی آن در شکستن گروههای فسفات در PH اسیدی اندازهگیری میشود. بطور شای
نام های مشابه
- فسفوریک منواستر، فسفوهیدرولاز، اسید فسفاتاز پروستاتی، اسید فسفاتاز استخوانی، ACP
نوع نمونه
سرم ( رجوع شود به راهنمای جمع آوری نمونه)
حجم نمونه
0.6 میلی لیتر
کمترین حجم نمونه
0.3 میلی لیتر
نگهداری نمونه
5 ساعت در دمای 15 تا 25 c˚ یا 7 روز در 8 -2 c˚
حمل و نقل نمونه
در 8 -2 c˚
نیازهای همراه نمونه
نوع نمونه روی ظرف نمونه و برگه درخواست حتماً قید شود.
راهنمای جمع آوری نمونه
"1میلی لیتر سرم حاوی 30میکرولیتر اسید استیک 1% مولار ، نمونه سریع جدا شود . از تکرار چرخه ذوب و انجماد خودداری گردد."
اطلاعات لازم از بیمار
سن بیمار
معیار رد نمونه
"حجم کم، همولیز،ایکتریک،لیپمیک"
آمادگی لازم قبل از نمونه گیری
"ترجیحاً ناشتا ، چند روز قبل از انجام آزمایش از مصرف داروی سفوتاکسیم اجتناب گردد. و نیز از معاینه رکتال (DRE )، بیوپسی پروستات ، ماساژ پروستات اجتناب گردد."
اطلاعات بالینی
در حال حاضر سطح سرمی آنتیژن اختصاصی پروستات (PSA) جایگزین اسید فسفاتاز در بیماریابی، مرحلهبندی و پیگیری بدخیمیهای پروستات شده است. PSA از اسید فسفاتاز حساستر و اختصاصیتر است. تقریباً تمام بیماران مبتلا به سرطان پروستات و با افزایش ACP، گسترش خارج کپسولی یا متاستاز دارند.
بعد از درمان جراحی سرطان پروستات، ACP سریعتر از PSA افت کرده و بعد از برداشتن کامل تومور باید غیرقابل اندازهگیری باشد. درمان محرومیت از آندروژن تولید PSA راکاهش میدهد اما اثری روی ACP ندارد که پیشنهاد کننده استفاده از ACP جهت پیگیری بیماران درمان شده با این روش است.
مقادیر مرجع
* در مردها به روش آنزیمی: مقدار کل: units/L 12-2 و مقدار پروستاتی: units/L 5/3-2/0
در روش RIA: فرم پروستاتی ng/ml 7/3-5/2
* زنها: مقدار کل به روش آنزیمی units/L 2/9-3/0 و مقدار پروستاتی units/L 8/0-0 میباشد.
* اطفال: units/L 6/12-6/8
احتیاط ها
اسید فسفاتاز در بیماریهای پروستات غیر از سرطان پروستات همچون انفارکتوس پروستات، التهاب پروستات و هیپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH) نیز افزایش مییابد. افزایش سطح سرمی اسید فسفاتاز پروستاتی به همراه سطح سرمی طبیعی PSA مطرح کننده بیماریهای غیرپروستاتی است. ACP بندرت در سایر بدخیمیهایی که حتی به استخوان متاستاز ندادهاند نیز بالا میرود.
افزایش متوسط میزان کل اسید فسفاتاز در تهاجم بدخیمیها با منشاء اولیه غیر از پروستات به استخوان و همچنین در لوسمی میلوسیتیک، بیماری گوشه (Gaucher) و بیماری نیمن – پیک (Niemann-pick) نیز مشاهده شده است. در مردان به دنبال تحریک پروستات مثلاً به دنبال DRE یا cystoscopy ممکن است مقادیر بالای کاذب مشاهده شود.
عدم اختصاصیت اسید فسفاتاز را میتوان به طرق زیر کاهش داد:
1) استفاده از مهارکنندههای انتخابی (مثل تارترات)
2) استفاده از سوبستراهای انتخابی (مثل تیمول فتالئین، آلفا نفتیل فسفات)
اسید فسفاتاز پروستاتی با تارترات مهارمیگردد. اسید فسفاتاز مقاوم به تارترات یک نشانگر جذب استخوانی است. سوبستراهایی مانند تیمول فتالئین برای اسید فسفاتاز پروستاتی
کد آزمایش
52
روز و زمان انجام آزمایش
روزانه - صبح و عصر
مدت زمان انجام آزمایش
24 ساعته
حداکثر زمان انجام وجوابدهی آزمایش
24 ساعته
مدت زمان نگهداری نمونه پس از انجام آزمایش
"پس از گزارش جواب ، 7 روز "